تحلیل کاربردهای فعل «کاد» در قرآن کریم با نگاهی به آرای مفسران (مطالعة مورد پژوهانه عبارت «أَکادُ أُخْفیها»)

Authors

علی سلیمی

شهریار همتی

محمدنبی احمدی

abstract

مفسّران، عبارت «أَکادُ أُخْفیها‏» در سورة شریفة «طه» را به معانی مختلف تفسیر نموده­اند. برخی فعل «أکاد» در این آیه را به معنای «أرید» گرفته، عبارت را به معنای «می­خواهم پنهان کنم» ترجمه نموده­اند و حتی گاهی کاربرد فعل «کاد» را بیانگر شدت کتمان شمرده­اند. برخی دیگر برای حل مشکل، فعل «أخفیها» را به معنای سلب در باب افعال و به معنای آشکارنمودن گرفته­اند. این پژوهش با روش تحلیلی- توصیفی و با تأملی در کاربردهای فعل «کاد» در زبان عربی و در قرآن کریم، این موضوع را بررسی نموده است. در این پژوهش نظر برخی از نحوی­ها و بعضی از مفسران دربارة کاربردهای فعل «کاد» و آیة مورد بحث واکاوی شده است و کوشش شده به این پرسش پاسخ داده شود که براساس کاربردهای فعل «کاد»، کدام برداشت از این آیة شریفه، مناسب­تر است و با مجموعه آیات دیگر هماهنگی بیشتری دارد؟ نتایج به دست آمده از این پژوهش، گویای آن است که فعل «کاد» در این آیة شریفه، همان معنای متداول «کاد» در زبان عربی را دارد که در حالت مثبت، عدم وقوع فعل و در حالت منفی، وقوع آن به سختی را بیان می­کند. به نظر می رسد با توجه به کاربردهای این فعل در زبان عربی و در قرآن کریم، در تقدیرگرفتن معانی دور از ذهن برای آن در این آیة شریفه، غیر قابل توجیه است و با زبان قرآن سازگاری ندارد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل کاربردهای فعل «کاد» در قرآن کریم با نگاهی به آرای مفسران (مطالعه مورد پژوهانه عبارت «أَکادُ أُخْفیها»)

مفسّران، عبارت «أَکادُ أُخْفیها‏» در سوره شریفه «طه» را به معانی مختلف تفسیر نموده­اند. برخی فعل «أکاد» در این آیه را به معنای «أرید» گرفته، عبارت را به معنای «می­خواهم پنهان کنم» ترجمه نموده­اند و حتی گاهی کاربرد فعل «کاد» را بیانگر شدت کتمان شمرده­اند. برخی دیگر برای حل مشکل، فعل «أخفیها» را به معنای سلب در باب افعال و به معنای آشکارنمودن گرفته­اند. این پژوهش با روش تحلیلی- توصیفی و با تأملی در کا...

full text

نگاهی به تصویرگری و جایگاه آن در قرآن کریم و نهج‌البلاغه (مطالعة مورد پژوهانه؛ تشبیه تمثیل)

از جمله فنون بلاغت در راستای تبیین و آشکارسازی اهداف و مقاصد کلام، تصویرگری در قالب «تشبیه تمثیل» است. تشبیهی که وجه شبه آن، امری آشکار و ظاهری نیست و نیاز به تأویل دارد. قرآن کریم و نهج‌البلاغه که به اعتراف صاحب‌نظران از عالی‌ترین درجات بلاغت برخوردارند، برای به تصویر کشیدن بسیاری از معارف عمیق و دور از دسترس فهم متعارف انسان، از این شیوه بهرة فراوان برده‌اند. این پژوهش بر آن است تا با ارائه و...

full text

اسلوب فعل کاد و مشتقات آن در آیات قرآن کریم

فعل «کاد» در آیات قرآن کریم به‌صورت ماضی و مضارع و به‌صورت مثبت و منفی به‌کاررفته است. مفسّران و دستور­نویسان در خصوص این فعل و معنای آن، هنگامی‌که به شکل مثبت و منفی در آیات قرآن کریم استعمال شده است دیدگاه‌های متفاوتی بیان کرده‌اند. فعل «کاد» در یک آیه از آیات قرآن کریم، معنایش نسبت به آیات دیگر متفاوت است و آن، آیه شریفه «أکاد أخفیها» در آیه ۱۵ سوره طه است که نمی‌توانیم آن را به معنای: نزدیک ...

full text

نگاهی به تصویرگری و جایگاه آن در قرآن کریم و نهج البلاغه (مطالعة مورد پژوهانه؛ تشبیه تمثیل)

از جمله فنون بلاغت در راستای تبیین و آشکارسازی اهداف و مقاصد کلام، تصویرگری در قالب «تشبیه تمثیل» است. تشبیهی که وجه شبه آن، امری آشکار و ظاهری نیست و نیاز به تأویل دارد. قرآن کریم و نهج البلاغه که به اعتراف صاحب نظران از عالی ترین درجات بلاغت برخوردارند، برای به تصویر کشیدن بسیاری از معارف عمیق و دور از دسترس فهم متعارف انسان، از این شیوه بهرة فراوان برده اند. این پژوهش بر آن است تا با ارائه و...

full text

بررسی و تحلیل سخنان مفسران در اعتبارسنجی قول و فعل «محکیّ» در قرآن کریم

خداوند در قرآن کریم سخنان یا کرداری را از دیگران نقل می‌کند. برخی از این حکایت‌ها با تأیید یا رد همراه است، ولی برخی دیگر ازاین‌دست آیات تأیید یا رد صریحی در برندارد. مفسران با این‌گونه آیات برخوردی دوگانه داشته‌اند؛ برخی مفسران، به‌ویژه جبرگرایان، ازآن‌جهت که این قول و فعل از خداوند حکایت نشده است و به معصوم نسبت ندارد، آن را نامعتبر و غیرقابل استدلال می‌شمرند و برخی دیگر این دست آیات را مجرای...

full text

چیستی حقیقت ملکوت در قرآن کریم و تحلیل دیدگاه مفسران

چیستی ملکوت و مسائل مرتبط با آن، محل بحث مفسران و قرآن‌پژوهان بوده است. منشأ آن آیات 83 یس، 88 مومنون، 75 أنعام و 185 أعراف است که به‌صراحت از ملکوت سخن گفته است، همین امر سبب به‌وجود آمدن دیدگاه‌های گوناگونی درباره ملکوت شده است. مقاله حاضر در تلاش است«چیستی ملکوت» و مسائل مرتبط با آن را، نخست از منظر آیات قرآن بررسی نماید و سپس به تبیین و بررسی مهم‌ترین دیدگاه‌ها در این زمینه بپردازد. در تفسی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهش های ترجمه در زبان و ادبیات عرب

Publisher: دانشگاه علامه طباطبایی

ISSN 2251-9017

volume 3

issue 6 2014

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023